Μάζα Ελάσσονος Πυέλου

Διάταση ΠΚΣ + Μάζα Ελάσσονος Πυέλου + Ινομύωμα

Ατροφία Sudeck *

Sudeck's Atrophy

* Ατροφία Sudeck: Πολύπλοκο (Σύμπλοκο) Περιοχικό Σύνδρομο Πόνου (Complex Regional Pain Syndrome - CRPS) ή Αντανακλαστική Συμπαθητική Δυστροφία (Reflex Sympathetic Dystrophy - RSD - Αλγοδυστροφία)^{[1], [2], [6]}: είναι ένα κλινικό σύνδρομο ποικίλης διαδρομής και άγνωστης αιτιολογίας χαρακτηριζόμενο από πόνο, οίδημα και αγγειοκινητική δυσλειτουργία ενός μέλους, το οποίο παρατηρείται μετά από μικρές ή μεγάλες  κακώσεις.  Όταν δεν συνδυάζεται με κάκωση νεύρου χαρακτηρίζεται ως τύπος Ι (παλιότερα γνωστή και ως Αντανακλαστική Συμπαθητική Δυστροφία  - Αλγοδυστροφία ^[2]), ενώ εάν συνδυάζεται με κάκωση νεύρου το σύνδρομο χαρακτηρίζεται ως τύπος ΙΙ (παλιότερα γνωστή και ως Καυσαλγία ^[2]).

Ο όρος Αντανακλαστική Συμπαθητική Δυστροφία χρησιμοποιήθηκε για αρκετά χρόνια. Νέες μελέτες οι οποίες έδωσαν έμφαση στην συμμετοχή του συμπαθητικού νευρικού συστήματος και στην παθοφυσιολογία του συνδρόμου,  οδήγησαν σε ένα νέο ορισμό του συνδρόμου: Σύμπλοκο Περιοχικό Επώδυνο Σύνδρομο (Complex Regional Pain Syndrome - CRPS) ^{[3], [4]} 

Αίτια που μπορούν να το προκαλέσουν ^[2]: 1/ Τραύμα 2/ Ιδιοπαθες (ακινητοποίηση) 3/ Άγνωστης αιτιολογίας σε πολλές περιπτώσεις 4/Διαταραχες ΚΝΣ 5/ Έμφραγμα του μυοκαρδίου.

 Η διάγνωση βασίζεται στην κλινική εικόνα. Στις απλές ακτινογραφίες παρατηρούνται (σε ποσοστό μόνο 40% των ασθενών) οστεοπορωτικές αλλοιώσεις μετά από 4-8 εβδομάδες από την εκδήλωση του συνδρόμου ^{[1], [6]}: 1/ Τμηματική βαριά οστεοπενία ιδιαίτερα στην περιαρθρική περιοχή, συνηθέστερα στην παρα-αρθρική 2/ Οίδημα μαλακών μορίων με ενδεχόμενη ατροφία 3/ Υποπεριοστική απορρόφηση οστικού φλοιού & Απορρόφηση υποχόνδριου οστού 4/ Διατήρηση του μεσαρθρίου διαστήματος: Η απουσία στενωσης είναι ένα από τα διαγνωστικά κριτήρια*.  5/ Παρα-αρθρικές οστικές διαβρώσεις και κενοτόπια: παρατηρούνται σε προχωρημένες περιπτώσεις: η προσβληθείσα περιοχή φαίνεται «ξεπλυμένη», σαν να έχει σβηστεί με γομολάστιχα, ή «γυάλινη».

 Είναι σημαντικό να γίνει διάκριση αυτή από διάχυτη οστεοπενία (ο κλινικός θα μπορούσε να ξεκινήσει επιθετική φυσικοθεραπεία). Το σπινθηρογράφημα των οστών είναι η βασικότερη και πολυτιμότερη εξέταση για την πρώιμη διάγνωση του CRPS, γιατί είναι θετικό πριν γίνουν ορατές οι τυπικές ακτινολογικές αλλοιώσεις. Πάντως, έχει περιορισμένη αξία εάν γίνει 6 μήνες μετά την έναρξη των συμπτωμάτων ^[6] 

Περιγράφηκε για πρώτη φορά από το διάσημο Γάλλο χειρουργό του 16ου αιώνα Ambroise Paré (1517-1590): αναφέρει ότι ο βασιλιάς Κάρολος ΙΧ υπέφερε από επίμονο πόνο μετά από μία θεραπευτική πράξη. Το 1864, κατά τη διάρκεια του Αμερικανικού εμφυλίου πολέμου, ο Αμερικανός νευρολόγος, Silas Weir Mitchell παρατήρησε ότι οι στρατιώτες που είχαν υποστεί κακώσεις σε νεύρα υπέφεραν συχνά από επίμονο καυστικό άλγος. Σύντομα τέθηκε ο όρος καυσαλγία. Το 1900, ο Γερμανός χειρουργός / αναισθησιολόγος Paul Sudeck ^[5] περιέγραψε τις επιπλοκές των κακώσεων των άκρων, το χαρακτηριστικό των οποίων ήταν η μη ανταπόκριση του ασθενούς στη θεραπεία για την αντιμετώπιση του πόνου, το οίδημα, και ο περιορισμός της κινητικότητας. Για πολλά χρόνια, το σύνδρομο ήταν γνωστό ως ατροφία ή αλγοδυστροφία Sundeck, αλλά και με άλλες ονομασίες όπως μετατραυματικό επώδυνο σύνδρομο, δυστροφία Sundeck, αντανακλαστική δυστροφία, σύνδρομο ώμου-άκρας χειρός, χρόνιο τραυματικό οίδημα, αλγοδυστροφία, και άλλες.  Το 1916, ο Γάλλος αγγειοχειρουργός René Lerich υποστήριξε ότι η καυσαλγία οφείλεται στην υπερδραστηριότητα του συμπαθητικού αυτονόμου νευρικού συστήματος. Το 1946, ο Evans πρότεινε τον όρο αντανακλαστική συμπαθητική δυστροφία. Το 1986, ο Roberts διαπίστωσε ότι ο αποκλεισμός του συμπαθητικού αυτονόμου νευρικού συστήματος συχνά οδηγεί σε σημαντική βελτίωση ή ακόμη υποστροφή των συμπτωμάτων. Ο Campbell και οι συνεργάτες του χρησιμοποίησαν τον όρο «μη- σχετιζόμενος με το συμπαθητικό αυτόνομο νευρικό σύστημα πόνος» (sympathetically independent pain, SIP) για την περιγραφή του πόνου ο οποίος δεν ανταποκρίνεται καλά στην λύση του συμπαθητικού αυτονόμου νευρικού συστήματος.

Το 1993, η Διεθνής Εταιρεία Μελέτης του Πόνου (International Association for the Study of Pain - IASP) περιέγραψε μία σειρά κριτηρίων*, σε συνέδριο που πραγματοποιήθηκε στη Φλόριντα των ΗΠΑ. Η Εταιρεία αποφάσισε ότι ο όρος αντανακλαστική συμπαθητική δυστροφία δεν περιγράφει απόλυτα το σύνδρομο, και κατέληξε στον όρο Σύμπλοκο Περιοχικό Επώδυνο Σύνδρομο λόγω των πολλαπλών διαταραχών, της συγκεκριμένης εντόπισης, της παρουσίας πόνου και των στενά συνδεδεμένων γεγονότων με σημεία και συμπτώματα που συνιστούν ένα κλινικό σύνδρομο. ^[1] 

Karapasias Nikos, MD Radiologist

[1]Ε.Α. ΜΗΤΣΙΟΚΑΠΑ, Α. Φ. ΜΑΥΡΟΓΕΝΗΣ, Α. ΣΥΡΟΣ, Ι. ΝΤΑΜΠΟΣ, Π. Ι. ΠΑΠΑΓΓΕΛΟΠΟΥΛΟΣ, Γ.  ΤΖΑΝΟΣ, Σύμπλοκο Περιοχικό Επώδυνο Σύνδρομο, ΙΑΤΡΙΚΑ ΧΡΟΝΙΚΑ, 2009, Τόμος KΒ', Τεύχος 2, Σελ. 110-116
[2]A. Goel, F. Gaillard et al., Complex regional pain syndrome, http:// radiopaedia.org/ articles/ complex-regional-pain-syndrome
[3]Bonica JJ (1979) Causalgia and Other Refl ex Sympathetic Dystrophies. In: Bonica JJ (ed) Advances in Pain Research and Therapy. Raven Press, New York, pp 141–166
[4]Stanton-Hicks M, Jönig W, Hassenbusch S, Haddox JD, Boas RA, Wilson PR (1995) Refl ex sympathetic dystrophy: changing conceptsand taxonomy. Pain 63:127–133
[5]Sudeck P (1901) über die akute (refl ektorische) Knochenatrophie nach Entzündungen und Verletzungen in den Extremitöten und ihre klinischen Erscheinungen. Fortschr Rüntgenstr 5:227–293
[6]http://www.e-rheumatology.gr/ scientific-articles/ algodystrofia

Γραμμοειδές Βρεγματικό Κάταγμα Κρανίου

Linear Parietal Skull Fracture

Κατάγματα του Θόλου του Κρανίου: τα τραύματα της κεφαλής (από ατύχημα / από πρόθεση): ~8 εκατομμύρια περιστατικά ετησίως στις ΗΠΑ: ~500.000 θεωρούνται βαριά: τα μισά χρειάζονται άμεση θεραπευτική αντιμετώπιση: αναφερόμενα ποσοστά θνητότητας = 5% - 50%.^[1] Στην Ελλάδα ~50.000 περιστατικά Κρανιοεγκεφαλικών Κακώσεων (ΚΕΚ) ετησίως: τα μισά χρήζουν νοσοκομειακής περίθαλψης: 1/10 χρήζει περίθαλψη σε ΜΕΘ.

Όσο αφορά την επιλογή του κατάλληλου διαγνωστικού μέσου μετά από μια κάκωση κρανίου ο D. Sutton^[1] και οι συνεργάτες του αναφέρουν: «Η αξία της απλής ακτινογραφίας του κρανίου συνεχίζει να αποτελεί σημείο διαμάχης των γιατρών. Αν και έχει δημοσιευθεί μεγάλος αριθμός εργασιών οι οποίες αμφισβητούν την αξία της απλής ακτινογραφίας, αυτή εξακολουθεί να έχει μεγάλη ζήτηση. Η λογική προσέγγιση θα πρέπει να είναι η εξής: εάν η κάκωση είναι αρκετά μεγάλη ώστε να χρειάζεται απεικονιστική εξέταση, τότε πρέπει να προτιμάται η Αξονική Τομογραφία (CT), με τη σκέψη ότι είτε υπάρχει κάταγμα είτε όχι, μπορεί να υπάρχει ενδοκρανιακή αιμορραγία». Εμείς στο παρόν άρθρο συμφωνούμε πλήρως.

Γραμμοειδή Κατάγματα (Linear Fractures): τα συχνότερα: μερικές φορές δημιουργούν διαγνωστικά προβλήματα (λόγω της ομοιότητά τους με τις αγγειακές αύλακες): οι αγγειακές αύλακες είναι λιγότερο διαυγείς, έχουν λιγότερο σαφή όρια, εμφανίζουν διακλαδώσεις και σχηματίζουν καμπύλες παρά γωνίες.^[1] Τα κατάγματα έχουν λιαν σαφή χείλη, ακολουθούν ευθεία ή κυρτή  φορά ή δημιουργούν αστεροειδείς σχηματισμούς.^[2] Τα κατάγματα αυτά φαίνονται πιο διαυγή, απ ' ότι τα αγγειακά εντυπώματα και οι κλειστές ραφές του κρανίου, ενώ είναι ευρύτερα στη μεσότητα τους και στενότερα στα άκρα τους (συνολικά στενότερα των 3 mm).^[3] Είναι συνηθέστερα στις κροταφοβρεγματικές, τις μετωπιαίες και στις ινιακές χώρες και έχουν την τάση να εκτείνονται από τον κρανιακό θόλο προς την βάση του κρανίου.

Εμπιεστικά Κατάγματα (Depressed Fractures): είναι δυνατόν να είναι εμφανή κλινικώς (συχνά ψηλαφητά^[4]) ή να διαφύγουν της προσοχής: γενικά παρουσιάζουν τυπική ακτινολογική μηνοειδή εικόνα πυκνού οστού λόγω της επιπροβολής των τεμαχίων (bone – on – bone density^[4]). Στις περιπτώσεις αυτές, οι λήψεις κατ' εφαπτομένη συμβάλλουν αποτελεσματικά στη διάγνωση.^[1] Χαρακτηρίζονται από μετατόπιση προς την κοιλότητα του κρανίου ενός τμήματος του οστού: αντί για διαυγαση παρατηρείται σκίαση λόγω της επιπροβολής των χειλέων.^[2] Ο "εγκλωβισμός" των παρυφών  (του χείλους) του κατάγματος κάτω από το άθικτο γειτονικό κρανιακό οστούν  ή n αποτυχία επααφοράς του οστού, προκαλούν ένα εμπιεστικό κάταγμα. Τα κατάγματα αυτά είναι συχνότερα στις βρεγματικές και στις μετωπιαίες χώρες και συνήθως συμβαίνουν νέους ενήλικες  και στους εφήβους. Η ζώνη αυξημένης πυκνότητας που αναγνωρίζεται στο σημείο του κατάγματος στις α/ες κρανίου, οφείλεται στην εφίππευση  των κατεαγότων τμημάτων κάτωθεν του γειτονικού οστού ή στην στροφή ενός κατεαγότος τμ τμηματος προς την ίδια πλευρά, έτσι ώστε να προβάλλεται ένα μεγαλύτερο πάχος ακτινογραφικά, από το πάχος του γειτονικού κρανίου.^[3]

Διάσταση Ραφών: η στεφανιαία και n λαμβδoειδής ραφή δεν είναι ευρύτερες των 2 mm. Ο τραυματικός διαχωρισμός (= διάσταση) των ραφών απεικονίζεται όταν το εύρος της ραφής είναι μεγαλύτερο των 3 mm. Αυτό συμβαίνει όταν ένα κάταγμα εκτείνεται εντός των ραφών (συχνότερα σε ραφές που δεν συνοστεώνονται: η στεφανιαία ραφή συνενώνεται στην ηλικία των ~30 ετών, ενώ n λαμβδoειδής μετά την ηλικία των 60 ετών. Στους ενήλικες n διάσταση της λαμβδοειδούς ραφής είναι συχνότερη.^[3]

Ξεχωριστή κατηγορία αποτελούν τα κατάγματα (δεν αναλύονται στο παρόν άρθρο) τα οποία εκτείνονται στη βάση του κρανίου είναι δυνατόν να αφορούν τον σφηνοειδή κόλπο και να παρουσιάζουν υδραερικό επίπεδο . Σε κατάγματα του κρανίου μπορεί να εμφανιστούν ωτόρροια ή ρινόρροια. Τα κατάγματα των κροταφικών οστών γενικά (δεν αναλύονται στο παρόν άρθρο) χωρίζονται σε επιμήκη (κατά μήκος του άξονα του κροταφικού) και σε εγκάρσια. Και οι δύο ομάδες μπορεί να προκαλέσουν βλάβη στο ακουστικό ή το προσωπικό νεύρο, ενώ τα επιμήκη προκαλούν και κακώσεις του τυμπανικού υμένα και των ακουστικών οσταρίων.^{[1], [4]} Σε αντίθεση με τα κατάγματα του θόλου του κρανίου, τα κατάγματα της βάσεως είναι δύσκολο να απεικονιστούν με τις απλές ακτινογραφίες.^[2]

Έμμεσα σημεία τα οποία επισείουν την προσοχή^[1]: 1/ Ύπαρξη υδραερικού επιπέδου στον σφηνοειδή κόλπο (να ελέγχεται πάντα σε αναφερόμενη ΚΕΚ), 2/ Παρουσία ρινόρροιας ή ωτόρροιας (τρώση της σκληράς μήνιγγας), 3/ Ύπαρξη αέρα ενδοκοιλιακά (κάταγμα στην περιοχή των ηθμοειδών κυψελών και των μετωπιαίων κόλπων.

Χρόνοι Σύγκλεισης Καταγμάτων^[4]: ▪βρέφη = 3 - 6 μήνες, ▪παιδιά (5 -12 ετών):12 μήνες, ▪ενήλικες:  2 - 3 χρόνια. 

Karapasias Nikos, MD Radiologist

[1]D. Sutton, Textbook of Radiology and Imaging, Churchill Livingstone; 7 edition, ISBN-10: 0443071098

[2]Λ. Βλάχος, Σύγχρονη Διαγνωστική Απεικόνιση, 1997, Ιατρικές εκδόσεις Χρ. Βασιλειάδης
[3]H. Lee, Μαγνητική και αξονική τομογραφία εγκεφάλου – κρανίου, Ιατρικές Εκδόσεις Π. Χ. Πασχαλίδης, 2006, ISBN: 978-960-399-386-5 
[4]W. Dähnert, Radiology Review Manual (Dahnert, Radiology Review Manual),  7th ed., 2011 LWW; North American Edition, ISBN-10: 1609139437

Τραυματικός Πνευμοθώρακας

Traumatic Pneumothorax 
Ύπτια Θέση  (Supine)

 Καθιστή Θέση  (Seated)

ΔΕΣ ΤΟ ΠΕΡΙΣΤΑΤΙΚΟ > > ΕΔΩ

Διατροχαντήριο Κάταγμα (Evans II)

 Intertrochanteric Fracture (Evans II)

Υδροσάλπιγγα (5περιστατικά)

Hydrosalpinx (5 cases)
Ι

ΙΙ

ΙII

IV

V

Radiology Archives^®  ft.  Dr. Άγγελος Κοπανούδης Archive

Κακοήθεις Επασβεστώσεις

Συντριπτικό Κάταγμα Κεφαλής Βραχιονίου

 Proximal Humeral Fracture

CT MPR

CT VRT

Κάταγμα Colles*

 Colles* Fracture

*Abraham Colles (1773–1843): Ιρλανδός χειρουργός (καθηγητής στο Βασιλικό Κολλέγιο Χειρουργών της Ιρλανδίας) που το 1814 πρώτος περιέγραψε το κάταγμα δια της απλής επισκόπησης: κάταγμα του κάτω πέρατος της κερκίδας (μετάφυσης) με ραχιαία γωνίωση, αλλά χωρίς συμμετοχή της αρθρικής επιφάνειας (έξω-αρθρικό). Μηχανισμός κάκωσης:  πτώση με τεντωμένο το χέρι - Fall onto an outstretched hand (FOOSH).