Proximal Tibia Epiphyseal Fracture (Salter-Harris* ΙΙ)
Κατάγματα
/ Βλάβες Συζευκτικών Χόνδρων (Epiphyseal Plate Injury):
κατάγματα της επιφυσιακής πλάκας (αυξητικός / συζευκτικός χόνδρος / growth
plate) (Injuries Involving the
Epiphyseal Plate), τα οποία λόγω του σχετικά ισχνού συζευκτικού χόνδρου
(στα παιδιά) είναι συχνά και σημαντικά, δεδομένου ότι μπορεί να οδηγήσουν σε
πλήρη ή μερική αναστολή της αύξησης.[1], [2], [3], [4], [6]
Η ταξινόμηση των
καταγμάτων των συζευκτικών χόνδρων κατά Salter - Harris είναι η συχνότερα
χρησιμοποιούμενη.
Κατάταξη
Salter - Harris[4], [5], [6]: Σε
όλες τις περιπτώσεις συμμετέχει η επιφυσιακή γραμμή. Οι πιθανότητες αναστολής
αύξησης γίνονται μεγαλύτερες με την αύξηση του αριθμού του τύπου. Σε ένα παιδί
με μη αποτιτανωμένες επιφύσεις, μπορεί να είναι δύσκολος ή αδύνατος ο ακριβής
ορισμός του τύπου (κάταγμα που φαίνεται σαν απλό κάταγμα τύπου Ι μπορεί να
αντιπροσωπεύει σοβαρή κάκωση τύπου ΙV ή V)[6], [7]:
ΤΥΠΟΣ
I:
6 - 8,5% (Slipped): η κάκωση αφορά
τον συζευκτικό χόνδρο μόνο: διαχωρισμός (κάταγμα / επιφυσιολίσθηση) επίφυσης
από τη μετάφυση (διάσταση του συζευκτικού χόνδρου. Ολίσθηση / παρεκτόπιση
ολόκληρης της επίφυσης χωρίς τμήμα της μετάφυσης. Καλή πρόγνωση (favorable) (ανεξάρτητα της εντόπισης).
ΤΥΠΟΣ II:
73 - 75% (Above): ο συχνότερος
τύπος: μετατόπιση (κάταγμα του συζευκτικού χόνδρου / επιφυσιόλυση) της επίφυσης
και κάταγμα της μετάφυσης. Η επίφυση
παρεκτοπίζεται μαζί με
(τριγωνικό) τμήμα της εγγύς μετάφυσης (= "corner sign").
Εντόπιση: περιφερικό τμήμα κερκίδας (33 - 50%), περιφερικά τμήματα κνήμης &
περόνης, φάλαγγες. Καλή πρόγνωση (good) (μπορεί να οδηγήσει σε ελάχιστη
βράχυνση).
ΤΥΠΟΣ
III:
6,5 - 8% (Lower): ενδαρθρικό:
κάταγμα του συζευκτικού χόνδρου και της επίφυσης: κάθετο / λοξό κάταγμα της
επίφυσης (η επίφυση διαχωρίζεται κάθετα) εκτεινόμενο στην περιφέρεια του
συζευκτικού χόνδρου. Συχνά συμβαίνει μετά από μερική σύγκλειση του συζευκτικού
χόνδρου. Εντόπιση: περιφερικό τμήμα
κνήμης, περιφερικό τμήμα φαλάγγων, σπάνια στο περιφερικό τμήμα του
μηριαίου. Ενδιάμεση πρόγνωση (fair) (μη ακριβής ανάταξη μπορει να
οδηγήσει σε αλλοίωση της γραμμικότητας
στο επίπεδο αρθρικής επιφάνειας)
ΤΥΠΟΣ
IV:
10 - 12% (Through / Transverse / Together): ενδαρθρικό: κάταγμα της μετάφυσης, του συζευκτικού
χόνδρου και της επίφυσης. Εντόπιση: έξω κόνδυλο του βραχιονίου, περιφερικό
τμήμα κνήμης Κακή πρόγνωση (guarded)
(μπορεί να οδηγήσει σε παραμόρφωση + /- γωνίωση).
ΤΥΠΟΣ V: <1% (Ruined / Rammed): σπάνιο: κάταγμα σύνθλιψης
του συζευκτικού χόνδρου (επηρεασμός της αιματικής παροχής). Εντόπιση:
περιφερικό μηριαίο, εγγύς κνήμη, περιφερική κνήμη. Συχνά συνδυάζεται με κάταγμα
της παρακείμενης διάφυσης. Συχνά δεν
αποτελεί άμεσο ακτινολογικό εύρημα: βράχυνση οστού +/- παραμόρφωση +/-
γωνίωση στους επανελέγχους. Χειρότερη πρόγνωση (poor) (αναστολή της αύξησης στο 100% των περιπτώσεων).
Η αναστολή της
αύξησης παρουσιάζει διάφορες μορφές, οι οποίες έχουν ταξινομηθεί από τον
Bright. Οι τύποι Ι και II αναστολή της αύξησης οι οποίοι θίγουν επιφάνεια
μικρότερη του 25% του συζευκτικού χόνδρου, είναι δυνατόν να θεραπευθούν με
αφαίρεση και εμφύτευση αδρανούς υλικού. Οι περισσότερο επιπλεγμένοι τύποι
μπορεί να χρειάζονται ριζική αφαίρεση και συνένωση με διαδοχικές οστεοτομίες ή
μεθόδους επιμήκυνσης μέλους.[6]
Robert Bruce Salter (1924 - 2010) & W. Robert Harris (1922 - 2005): Καναδοί χειρουργοί ορθοπεδικοί που το 1963 παρουσίασαν την κατάταξη Salter-Harris.[3]
[1]W. Robert Harris (1922–2005) - J Bone Joint Surg Br
May 2006 vol. 88-B no. 5 698, doi10.1302/0301-620X.88B5.17811Robert Bruce Salter (1924 - 2010) & W. Robert Harris (1922 - 2005): Καναδοί χειρουργοί ορθοπεδικοί που το 1963 παρουσίασαν την κατάταξη Salter-Harris.[3]
Karapasias Nikos, MD Radiologist
[2]Robert Bruce Salter, CC, MD, FRCSC 1924-2010, The
Journal of Bone and Joint Surgery, September, 2010, 10.2106/JBJS.J.00805
[3]Salter RB, Harris WR (1963). "Injuries Involving the Epiphyseal Plate". J Bone Joint Surg Am. 45 (3): 587–622. Retrieved 2013-10-13
[4]H. Knipe, F. Gaillard et al. Salter-Harris fractures, http://radiopaedia.org/articles/ salter-harris-fractures
[5]M. Skalski, Salter-Harris illustrations, http://radiopaedia.org/ cases/ salter-harris-illustrations-1
[6]D. Sutton, Ακτινολογία & Aπεικόνιση, Ιατρικές Εκδόσεις Π. Χ. Πασχαλίδης, 2003, ISBN-13 978-960-399-130-4, 311-312
[7]Wolfgang Dähnert, Radiology Review Manual (Dahnert, Radiology Review Manual), 7th ed., 2011 LWW; North American Edition, ISBN-10: 1609139437
[3]Salter RB, Harris WR (1963). "Injuries Involving the Epiphyseal Plate". J Bone Joint Surg Am. 45 (3): 587–622. Retrieved 2013-10-13
[4]H. Knipe, F. Gaillard et al. Salter-Harris fractures, http://radiopaedia.org/articles/ salter-harris-fractures
[5]M. Skalski, Salter-Harris illustrations, http://radiopaedia.org/ cases/ salter-harris-illustrations-1
[6]D. Sutton, Ακτινολογία & Aπεικόνιση, Ιατρικές Εκδόσεις Π. Χ. Πασχαλίδης, 2003, ISBN-13 978-960-399-130-4, 311-312
[7]Wolfgang Dähnert, Radiology Review Manual (Dahnert, Radiology Review Manual), 7th ed., 2011 LWW; North American Edition, ISBN-10: 1609139437