Acute Rhinosinusitis (Sinusitis) (Air - Fluid Level)
Οξεία
Ρινοκολπίτιδα (Acute
Rhinosinusitis / Οξεία Βακτηριακή Ρινοκολπίτιδα[1] / Ιγμορίτιδα /
Παραρρινοκολπίτιδα): ορίζεται η φλεγμονή ή η λοίμωξη του βλεννογόνου των
ρινικών οδών και τουλάχιστον ενός από τους παραρρινίους κόλπους η οποία διαρκεί ≤ 4 εβδομάδες.[1],
[2] Ο όρος "Ρινοκολπίτιδα" είναι προτιμότερος από τον όρο
"Ιγμορίτιδα" διότι η φλεγμονή
των ιγμορείων άντρων σπάνια εμφανίζεται χωρίς ταυτόχρονη φλεγμονή του ρινικού
βλεννογόνου.[3]
Αιτιολογία[2]:
η αιτιολογία είναι συνήθως ιογενής, όταν όμως οφείλεται σε μικροβιακό αίτιο
ονομάζεται οξεία βακτηριακή ρινοκολπίτιδα: Προδιαθεσικοί
Παράγοντες: 1/ Ιογενής
λοίμωξη. 2/ Αλλεργική / Μη αλλεργική
ρινίτιδα. 3/ Ανατομικές ανωμαλίες
(π.χ. «σκολιωτικό» ρινικό διάφραγμα). 4/
Τοπικά φάρμακα ρινός. 5/ Κάπνισμα. 6/ Σακχαρώδης διαβήτης. 7/ Κολύμβηση / Καταδύσεις / Ορειβασία. 8/ Οδοντικές λοιμώξεις και
οδοντιατρικοί χειρισμοί. 9/ Χρήση
κοκαΐνης dias. 10/ Κυστική ίνωση. 11/ Μηχανικός αερισμός - Διασωλήνωση. 12/ Κάκωση κεφαλής. 13/ Χρήση σωλήνων ρινός. 14/ Αλλεργία στην ασπιρίνη + πολύποδες
ρινός + άσθμα (τριάδα Samter). 15/
Σαρκοείδωση. 16/ Κοκκιωμάτωση
Wegener. 17/ Ανοσοανεπάρκεια: Κοινή
ποικίλλουσα ανοσοανεπάρκεια, Ανεπάρκεια IgA, Ανεπάρκεια υποτάξεων IgG,
Ιατρογενής ανοσοανεπάρκεια, AIDS. 18/
Σύνδρομο ακίνητων κροσσών.
Απεικονιστικά:
Απλή Ακτινογραφία (Rx)[5]: συνήθως σε πωγωνορινική λήψη κατά Waters: πάχυνση ή διάχυτη θολερότητα
του προσβληθέντος κόλπου: χαρακτηριστικό σημείο της οξείας παραρρίνιας
κολπίτιδας η παρουσία (στην όρθια θέση) υδραερικού
επιπέδου υπό την προϋπόθεση ότι δεν έχει προηγηθεί τραυματισμός ή
πλύση (δύσκολα θα αναγνωριστεί σε άλλους
κόλπους). Ανακριβής στην εκτίμηση της έκταση της φλεγμονής, ιδιαίτερα σε
ηθμοειδείς, μετωπιαίους και σφηνοειδείς κόλπους.[1]
Αξονική Τομογραφία (CT)[1]: NECT (Coronal bone CΤ): περιφερική βλεννογόνια πάχυνση (μαλακών μορίων) εντος του κόλπου. Ο φλεγμένων ιστός μπλοκάρει την παροχέτευση των εκκρίσεων δια του συμπλέγματος των οστέινων στομίων (ostiomeatal complex). Υδραερικό επίπεδο, αφρώδης / φυσαλιδώδης (/ strandy) απεικόνιση των εκκρίσεων. CECT: ο περιφερικός φλεγμένων βλεννογόνος προσλαμβάνει, όχι οι εκκρίσεις κεντρικά.
Μαγνητική Τομογραφία (MRI)[1]: Τ1WI: ίσης έντασης σήμα πάχυνση των βλεννογονίων τοιχωμάτων με τους άλλους μαλακούς ιστούς, Χαμηλής έντασης υδρικό επίπεδο εντος του κόλπου σε σχέση με τους μαλακούς ιστούς, Ορώδης εκκρίσεις οι οποίες αυξάνουν την ένταση του σήματος με αυξημένο πρωτεϊνικό περιεχόμενο, Αέρας (και το φλοιώδες οστό) σαν κενό σήμα (signal void). T2WI: Υψηλό σήμα η βλεννογόνια πάχυνση και οι εκκρίσεις. Τ1+C: ο περιφερικός φλεγμένων βλεννογόνος προσλαμβάνει, όχι οι εκκρίσεις κεντρικά.
Απεικονιστικές Συστάσεις[1]: η Οξεία Ρινοκολπίτιδα συχνά διαγιγνώσκεται κλινικά, χωρίς απεικονιστικό έλεγχο: Καλύτερο Διαγνωστικό Εργαλείο: Coronal sinus CT: θα επιβεβαιώσει την διάγνωση και θα εκτιμήσει πιθανές επιπλοκές, ανατομικές παραλλαγές ή μάζες (η MRI χρησιμοποιείται για την εκτιμήσει μετωπιαίων και ενδοκρανιακών επιπλοκών, ενώ μπορεί να ξεχωρίσει την μυκητιασική από άλλης αιτιολογίας φλεγμονές και την φλεγμονή από το νεόπλασμα). Πρωτόκολλο: Coronal sinus CT με τον ασθενή σε πρηνή θέση (μπρούμυτα / prone) και τον τράχηλο σε έκταση (για να κρατήσουμε τις εκκρίσεις μακριά από το σύμπλεγμα των οστέινων στομίων) + Εγκάρσιες τομές: χρήσιμες για την εκτίμηση της νόσου και των ανατομικών σχέσεων του σφηνοειδή και των οπίσθιων ηθμοειδών κόλπων (τομές πάχους 1 mm + ανασυνθέσεις).
Αξονική Τομογραφία (CT)[1]: NECT (Coronal bone CΤ): περιφερική βλεννογόνια πάχυνση (μαλακών μορίων) εντος του κόλπου. Ο φλεγμένων ιστός μπλοκάρει την παροχέτευση των εκκρίσεων δια του συμπλέγματος των οστέινων στομίων (ostiomeatal complex). Υδραερικό επίπεδο, αφρώδης / φυσαλιδώδης (/ strandy) απεικόνιση των εκκρίσεων. CECT: ο περιφερικός φλεγμένων βλεννογόνος προσλαμβάνει, όχι οι εκκρίσεις κεντρικά.
Μαγνητική Τομογραφία (MRI)[1]: Τ1WI: ίσης έντασης σήμα πάχυνση των βλεννογονίων τοιχωμάτων με τους άλλους μαλακούς ιστούς, Χαμηλής έντασης υδρικό επίπεδο εντος του κόλπου σε σχέση με τους μαλακούς ιστούς, Ορώδης εκκρίσεις οι οποίες αυξάνουν την ένταση του σήματος με αυξημένο πρωτεϊνικό περιεχόμενο, Αέρας (και το φλοιώδες οστό) σαν κενό σήμα (signal void). T2WI: Υψηλό σήμα η βλεννογόνια πάχυνση και οι εκκρίσεις. Τ1+C: ο περιφερικός φλεγμένων βλεννογόνος προσλαμβάνει, όχι οι εκκρίσεις κεντρικά.
Απεικονιστικές Συστάσεις[1]: η Οξεία Ρινοκολπίτιδα συχνά διαγιγνώσκεται κλινικά, χωρίς απεικονιστικό έλεγχο: Καλύτερο Διαγνωστικό Εργαλείο: Coronal sinus CT: θα επιβεβαιώσει την διάγνωση και θα εκτιμήσει πιθανές επιπλοκές, ανατομικές παραλλαγές ή μάζες (η MRI χρησιμοποιείται για την εκτιμήσει μετωπιαίων και ενδοκρανιακών επιπλοκών, ενώ μπορεί να ξεχωρίσει την μυκητιασική από άλλης αιτιολογίας φλεγμονές και την φλεγμονή από το νεόπλασμα). Πρωτόκολλο: Coronal sinus CT με τον ασθενή σε πρηνή θέση (μπρούμυτα / prone) και τον τράχηλο σε έκταση (για να κρατήσουμε τις εκκρίσεις μακριά από το σύμπλεγμα των οστέινων στομίων) + Εγκάρσιες τομές: χρήσιμες για την εκτίμηση της νόσου και των ανατομικών σχέσεων του σφηνοειδή και των οπίσθιων ηθμοειδών κόλπων (τομές πάχους 1 mm + ανασυνθέσεις).
Karapasias Nikos, MD Radiologist
[1]H. Ric Harnsberger, Christine M. Glastonbury, Michelle
A. Michelle, Bernadette L. Koch, Diagnostic Imaging: Head and Neck, Lippincott Williams
& Wilkins; Second edition ( 2010), ISBN-10: 1931884781
[2] Κατευθυντήριες Οδηγίες για τη Διάγνωση και την Εμπειρική Θεραπεία των Λοιμώξεων, Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (ΚΕ.ΕΛ.Π.ΝΟ.) / Επιστημονική Επιτροπή Νοσοκομειακών Λοιμώξεων, ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΛΟΙΜΩΞΕΩΝ, 2007
[3]Meltzer EO, Hamilos DL et al., Rhinosinusitis: Establishing definitions for clinical research and patient care, Otolaryngol Head Neck Surg. 2004;131(6 Suppl):S1.
[4]Wolfgang Dähnert, Radiology Review Manual (Dahnert, Radiology Review Manual), 7th ed., 2011 LWW; North American Edition, ISBN-10: 1609139437
[5]Λ. Βλάχος, Σύγχρονη Διαγνωστική Απεικόνιση, 1997, Ιατρικές εκδόσεις Χρ. Βασιλειάδης
[6]Torsten Bert Moeller, Pocket Atlas of Radiographic Anatomy, Thieme; 3rd edition edition (April 28, 2010)
[7] Δ. Κουμαριανός, Άτλας Ακτινολογικών Προβολών, ISBN 96034401617, 3η έκδοση, Αθήνα 2013
[2] Κατευθυντήριες Οδηγίες για τη Διάγνωση και την Εμπειρική Θεραπεία των Λοιμώξεων, Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (ΚΕ.ΕΛ.Π.ΝΟ.) / Επιστημονική Επιτροπή Νοσοκομειακών Λοιμώξεων, ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΛΟΙΜΩΞΕΩΝ, 2007
[3]Meltzer EO, Hamilos DL et al., Rhinosinusitis: Establishing definitions for clinical research and patient care, Otolaryngol Head Neck Surg. 2004;131(6 Suppl):S1.
[4]Wolfgang Dähnert, Radiology Review Manual (Dahnert, Radiology Review Manual), 7th ed., 2011 LWW; North American Edition, ISBN-10: 1609139437
[5]Λ. Βλάχος, Σύγχρονη Διαγνωστική Απεικόνιση, 1997, Ιατρικές εκδόσεις Χρ. Βασιλειάδης
[6]Torsten Bert Moeller, Pocket Atlas of Radiographic Anatomy, Thieme; 3rd edition edition (April 28, 2010)
[7] Δ. Κουμαριανός, Άτλας Ακτινολογικών Προβολών, ISBN 96034401617, 3η έκδοση, Αθήνα 2013