ΑΡΧΕΙΟ

‘‘Αρχείο θεωρείται μια συλλογή τεκμηρίων ιστορικής σημασίας, συνήθως ανεξαρτήτως μορφής, χρονολογίας και ύλης, που φυλάσσει ή παράγει οποιοδήποτε φυσικό ή νομικό πρόσωπο, οποιοσδήποτε οργανισμός δημόσιος ή ιδιωτικός στα πλαίσια των δραστηριοτήτων του. Ως αρχείο νοείται επίσης και ο φυσικός χώρος στον οποίο είναι τοποθετημένες οι αρχειακές συλλογές. Ένα αρχείο διαμορφώνεται συνήθως από τεκμήρια που έχει συλλέξει και διαφυλάξει ένας οργανισμός ή ένα φυσικό πρόσωπο.’’

Τετάρτη 13 Μαΐου 2015

Μεταβατικός Oσφυοϊερός Σπόνδυλος - Ιεροποίηση Ο5 (κατα Castellvi IIa-ΙΙΙa)

Lumbosacral Transitional Vertebrae - Sacralisation of O5 (Castellvi IIa-IIIa type)


Case Courtesy: Radiology Archives ft. Dr. Άγγελος Κοπανούδης Archive. 
Ιστορικό - Κλινικά: Γυναίκα 35 ετών σε ακτινογραφία ΝΟΚ.
Ευρήματα: Μεταβατικός Οσφυοϊερός Σπόνδυλος: μετρώνται τέσσερις (4) οσφυϊκοί σπόνδυλοι οι οποίοι στερούνται πλευράς (free rib - παρατηρείστε την υποπλαστικές πλευρές - κίτρινη γραμμή & την διάρθωση τους στον κατώτερο θωρακικό / Θ12 - κόκκινη γραμμή) με την δεξιά εγκάρσια απόφυση (λευκή γραμμή) του μεταβατικού σπονδύλου (Ο5 - ΜΟΙΣ) να ελέγχεται αποπλατυσμένη σημειώνοντας ψευδάρθρωση με το ιερό οστό (μαύρη γραμμή). Σημειώνεται και ο Ο3 σπόνδυλος (με τις μακρύτερες εγκάρσιες αποφύσεις - βοηθά στην αρίθμηση – μπλε γραμμές). Πρόκειται για Μεταβατικό Οσφυοϊερό Σπόνδυλο (LumboSacral Transitional Vertebrae - LSTV): Ιεροποίηση του Ο5 κατά Castellvi ΙΙa - IIIa (ετερόπλευρη αποπλάτυνση εγκάρσιας απόφυσης που σημειώνει ψευδάρθρωση με το ιερό οστό).

Μεταβατικός Οσφυοϊερός Σπόνδυλος (LumboSacral Transitional Vertebrae - LSTV): μία σχετικά συχνή παραλλαγή / συγγενής ανωμαλία (στο 15 -35% του γενικού πληθυσμού).[1], [2] Η μη αναγνώριση της παραλλαγής αυτής  και / ή ελλιπής περιγραφή της, μπορει να οδηγήσουν στον λανθασμένο σχεδιασμό χειρουργείων / επεμβατικών πράξεων (εκτέλεση σε λάθος επίπεδο). Υπάρχουν διάφοροι βαθμοί LSTV, ενώ μπορεί να υπάρχει διαφόρων βαθμών ψευδάρθρωση / μερική ή πλήρης σύντηξη.[3]

ΑΡΙΘΜΗΣΗ: Συχνά είναι δύσκολο να οριστεί το επίπεδο ενός συγκεκριμένου σπονδυλικού σώματος στην οσφυϊκή χώρα, ιδιαίτερα εάν η οσφυοϊερή περιοχή είναι μεταβατική. Ο αριθμός των θωρακικών και των οσφυϊκών σπονδύλων, καθως και των τμημάτων του ιερού οστού, θα ορίσουν ένα πρόκειται για Οσφυοποίηση (Lumbarisation) ή Ιεροποίηση (Sacralisation): μπορει να χρειαστεί πάλι να μετρήσει κανείς όλα τα σπονδυλικά σώματα από τον Α1 και κάτω (αν  και έχουν προταθεί διάφορες προσεγγίσεις για τον εντοπισμό του πραγματικού Ο5 σπονδύλου, τίποτα δεν αντικαθιστά την ακριβή και επιμελή περιγραφή που χρησιμοποιείται στο σύστημα αρίθμησης.).[3], [4] Ο όρος Μεταβατικός Οσφυοϊερός Σπόνδυλος (LumboSacral Transitional Vertebrae - LSTV) χρησιμοποιείται προς αποφυγή του χαρακτηρισμού και όταν δεν μπορει να αποφασιστεί εάν πρόκειται για Οσφυοποίηση του Ι1 ή για Ιεροποίηση του Ο5.[5] Ενας καλός τρόπος αρίθμησης των σπονδύλων είναι αυτός που προτείνεται από τον Bron et al[14]: ο σπόνδυλος που παρουσιάζει πλευρά, έστω και απολαυστική, ορίζεται ως ο κατώτερος θωρακικός (Θ12), με τον αμέσως επόμενο σπόνδυλο ουραία να αποτελεί τον πρώτο οσφυϊκό (Ο1). Ο οσφυϊκός σπόνδυλος με τις μακρύτερες εγκάρσιες αποφύσεις θεωρείτε ως ο τρίτος οσφυϊκός (Ο3).

Οσφυοποίηση Ι1 (Lumbarisation of S1): ●Αφομοίωση του Ι1 στην ΟΜΣΣ, ●Λιγότερο συχνή από την Ιεροποίηση του Ο5 (-2% του γενικού πληθυσμού), ●Παρουσία 6 οσφυϊκών (free rib) σπονδύλων, ●± τετραγωνισμός του ανώτερου ιερού (μεταβατικού) σπόνδυλου με μεσοσπονδύλιες αρθρώσεις (έστω υποτυπώδεις)  / μεσοσπονδύλιος δίσκος μεταξύ Ι1 – Ι2.[3]

Ιεροποίηση Ο5 (Sacralisation of L5): ●Αφομοίωση του Ο5 στο Ιερό οστό,  ●Συχνότερη από την Οσφυοποίηση του Ι1 (-14% του γενικού πληθυσμού), ●Παρουσία 4 οσφυϊκών (free rib) σπονδύλων, ± ενσφήνωση του κατώτερου οσφυϊκού (μεταβατικού) σπόνδυλου με απουσία μεσοσπονδύλιων αρθρώσεων / μεσοσπονδύλιου δίσκου.[3]

Η κατάταξη Castellvi[11], [12], [13] χρησιμοποιείται για τον Mεταβατικό Οσφυοϊερό / Ιεροοσφυϊκό Σπόνδυλο (LumboSacral Transitional Vertebra - LSTV):
ΤΥΠΟΣ Ι: διογκωμένη και δυσπλαστική εγκάρσια απόφυση (τουλάχιστον 19mm) 
- Ιa:ετερόπλευρα 
- Ιb:αμφοτερόπλευρα
ΤΥΠΟΣ ΙΙ: ψευδάρθρωση της εγκάρσιας απόφυσης και ιερού οστού με ατελή οσφυοποίηση / ιεροποίηση. Διόγκωση  της εγκάρσιας απόφυσης με ψευδάρθρωση. 
- ΙΙa: ετερόπλευρα 
- IIb: αμφοτερόπλευρα
ΤΥΠΟΣ ΙΙΙ: συγχώνευση εγκάρσιας απόφυσης  (πλήρης οσφυοποίηση / ιεροποίηση). Διόγκωση  της εγκάρσιας απόφυσης με ψευδάρθρωση & πλήρη σύντηξη. 
- IIIa: ετερόπλευρα 
- IIIb: αμφοτερόπλευρα
ΤΥΠΟΣ IV: Τύπος IIa στη μία πλευρά και τύπος III στην άλλη.
Antonio E. Castellvi (1952): αμερικανός ορθοπεδικός (spine surgeon).

Ενας  LSTV είναι συνήθως κατάσταση ασυμπτωματική. Υπάρχει μια σχετική «διένεξη» μεταξύ κλινικών και απεικονιστικών μελετών ως προς τη σημασία της παρουσίας ενός LSTV (συσχέτιση συμπτωμάτων και απεικονιστικών ευρημάτων). Υπάρχουν πολλές αναφορές περιστατικών που υποστηρίζουν την ύπαρξη του Συνδρόμου Bertolotti (LSTV + Χαμηλή οσφυαλγία).[7], [8], [9], [10]

Η κατάσταση περιγράφηκε για πρώτη φορά από τον Ιταλό χειρουργό Mario Bertolotti in 1917, ό οποίος συσχέτισε την χαμηλή οσφυαλγία με τον LSTV (Σύνδρομο Bertolotti): η αρχική περιγραφή υπέθετε πως η χαμηλή οσφυαλγία προκαλείται από αρθριτικές αλλαγές που συμβαίνουν στο χώρο όπου μια διευρυμένη / διαπλατυσμένη / διογκωμένη εγκάρσια απόφυση αρθρώνεται με το ιερό οστό, χρησιμοποιώντας τον όρο  ψευδάρθρωση (“transverse-sacral pseudarthrosis”).[6] 

Karapasias Nikos, MD, Radiologist 
[1]Carrino JA, Campbell PD, Lin DC et-al. Effect of Spinal Segment Variants on Numbering Vertebral Levels at Lumbar MR Imaging. Radiology. 2011;259 (1): 196-202. 
[2]Uçar D, Uçar BY, Coşar Y et-al. Retrospective cohort study of the prevalence of lumbosacral transitional vertebra in a wide and well-represented population. Arthritis. 2013;2013: 461425.
[3]F. Gaillard et al, Lumbosacral transitional vertebra, https://radiopaedia.org/ articles/ lumbosacral -transitional - vertebra
[4]D. Sutton, Textbook of Radiology and Imaging, Churchill Livingstone; 7 edition, ISBN-10: 0443071098
[5]Richard J. Hughes, Asif Saifuddin, Numbering of Lumbosacral  Transitional Vertebrae on MRI:  Role of the Iliolumbar Ligaments, AJR  2006; 187: W59–W66
[6]Bertolotti M: Contributo alla conoscenza dei vizi differenzazione regionale del rachide con speciale riguardo all assimilazione sacrale della V. lombare. Radiol Med. 1917, 4: 113-144
[7]Avimadj M, et al. Can an Anomalous Lumbosacral or Lumboiliac Articulation cause Low Back pain? A Retrospective Study of 12 Cases. Rev Rhum Engl Ed 1999; 66:35-39.
[8]Quinlan JF, Duke D, Eustace S: Bertolotti’s syndrome. A cause of back pain in young people. J Bone Joint Surg (Br) 2006; 88:1183-1186.
[9] Shimbayama M, et al. Unsuspected Reason for Sciatica in Bertolotti’s Syndrome. J Bone Joint Surg (Br) 2011; 93:705-707.
[10] Ugokwe KT, et al. Minimally Invasive Surgical Treatment of Bertolotti’s Syndrome: Case Report. Neurosurg 2008;62(Suppl 2):ONSE454-5;discussion ONSE456.
[11]Castellvi AE, Goldstein LA, Chan DPK., Lumbosacral transitional vertebrae and their relationship with lumbar extradural defects, Spine,1984 ; 9 : 493-495
[12]Ayush Goel et al., Castellvi classification of lumbosacral transitional vertebrae, http: //radiopaedia.org/articles/castellvi-classification-of-lumbosacral-transitional-vertebrae
[13]G.P. Konina, D.M. Walza, Lumbosacral Transitional Vertebrae: Classification, Imaging Findings, and Clinical Relevance, AJNR 2010 31: 1778-1786 
[14]Bron JL, van Royen BJ, Wuisman PI. The clinical significance of lumbosacral transitional anomalies. Acta Orthop Belg. 2007;73:687–95.