Small Intestine Foreign Body (Artificial Tooth)
Αδρανή αντικείμενα (αιχμηρά ή δυνητικά δηλητηριώδη): ένα αιχμηρό αντικείμενο μπορεί να προκαλέσει διάτρηση του εντέρου. Η παρουσία του πρέπει να επιβεβαιωθεί ή να αποκλειστεί. Σπάνια το περιεχόμενο μιας μικρής μπαταρίας μπορεί να διαρρεύσει (περιέχουν υδροξείδιο του νατρίου ή υδροξείδιο του καλίου, που είναι διαβρωτικά ή υδράργυρο). Αν αναδειχθεί μπαταρία στην ακτινογραφία κοιλίας: συνιστάται επανάληψη κάθε 24ωρο. Αν υπάρχουν σημεία καθυστερημένης προώθησης ή αποσύνθεσης τότε πρέπει να συζητηθεί n επείγουσα αφαίρεση χειρουργικά ή ενδοσκοπικά. Αν αναγνωριστεί αιχμηρό αντικείμενο (π.χ. βελόνα, ξυραφάκι) n αντιμετώπιση συνίσταται σε αναμονή: σκοπός της ακτινογραφίας είναι να αποκλείσει n να επιβεβαιώσει την παρουσία ενός δυνητικά επικίνδυνου αντικειμένου Αν το ξένο σώμα δεν αναγνωρίζεται σε κατά μέτωπο ή πλάγια ακτινογραφία κοιλίας, τότε συνιστάται διενέργεια CT. Σε αντικείμενα που δεν είναι ακτινοσκιερά (π.χ. οδοντογλυφίδα) η ακτινογραφία αναμένεται αρνητική: επί κλινικών ενδείξεων: CT[1] (Δες μερικά περιστατικά ΕΔΩ, ΕΔΩ & ΕΔΩ)
Ξένα σώματα ορθού / πρωκτού: απαντώνται συχνά στην καθημέρα ιατρική πράξη, και η απεικόνιση συνήθως χρησιμεύει στον χειρουργικό σχεδιασμό. Η ρήξη του πρωκτού είναι μια πιθανή επιπλοκή.[2] (Δες μερικά περιστατικά ΕΔΩ & ΕΔΩ)
Κομμάτια γυαλιού: μετά από κατάποση, εκούσια / ακούσια εισαγωγή σε κάποια κοιλότητα ή μετα από τραύμα, θα πρέπει να απεικονίζονται στις απλές ακτινογραφίες όταν είναι > 1-2mm σε μέγεθος. [2]
Πακέτα ναρκωτικών: μπορεί να καταποθούν σκοπίμως ή να εισάχθουν σε διάφορες κοιλότητες / οπές του ανθρώπινου σώματος. (body packers, (drug) mules, stuffers, couriers / swallowers). Απλές ακτινογραφίες (διαγνωστική ακρίβεια: 60 - 88%) και υπερηχογράφημα μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την ανίχνευση τους, με την NECT ωστόσο να παρουσιάζει την μεγαλύτερη αποτελεσματικότητα (διαγνωστική ακρίβεια: 97-100%). Αναφερόμενες μονάδες HU: όπιο: 165 - 200HU, κοκαΐνη: -220HU, ηρωίνης: -520HU. [2], [3]
Τέμνοντα Ξένα Σώματα: οι απλές ακτινογραφίες προσφέρουν μικρή βοήθεια στον χειρουργό που προσπαθεί να αφαίρεση ένα ξένο σώμα που εντοπίζεται στους εν τω βάθει ιστούς. Η υπερηχογραφική διερεύνηση μπορεί να βοηθήσει υποδεικνύοντας επακριβώς την θέση του ξένου σώματος (περιορίζοντας σύνοδες κακώσεων στα μαλακά μόρια από την χειρουργική διερεύνηση). Μια ξύλινη παρασχίδα, ένα αγκάθι, ή ένα κομμάτι από πλαστικό, δύσκολα θα ανιχνευτούν από την απλή ακτινογραφία. Ξένα Σώματα στον Οφθαλμό: συνήθως εντοπίζονται με την εξέταση με σχισμοειδή λυχνία. Η απλή ακτινογραφία, το υπερηχογράφημα και η CT θα βοηθήσουν σε επιλεγμένες καταστάσεις.[1] (Δες μερικά περιστατικά ΕΔΩ, ΕΔΩ & ΕΔΩ).
[1]Raby N., Berman L., Lacey G., Ακτινολογία Τραύματος και Επειγόντων Περιστατικών, 2007, Πασχαλίδης, ISBN: 960-399-495-2
Ξένα
Σώματα, εκούσια ή ακούσια μπορούν να εισαχθούν σε
διάφορες κοιλότητες του ανθρώπινου σώματος (φυσικές / αφύσικες).[2]
Κατάποση Ξένων Σωμάτων: Νομίσματα: στα παιδιά μια κατά μέτωπο ακτινογραφία θώρακος που να περιλαμβάνει και τον τράχηλο. Όχι ακτινογραφία κοιλίας (αδικαιολόγητη έκθεση σε ακτινοβολία). Αν n ακτινογραφία θώρακος είναι φυσιολογική τότε οι γονείς μπορούν να καθησυχαστούν για το ότι το νόμισμα πέρασε στο έντερο, δεν θα προκαλέσει κακό και θα απεκκριθεί μέσα στις επόμενες ημέρες. Ένα νόμισμα μπορεί να σφηνωθεί στον οισοφάγο. Τρία τα πιθανότερα σημεία: 1/ αυχενική μοίρα του οισοφάγου 2/ επίπεδο του αορτικού τόξου 3/ γααστροοισοφαγική συμβολή.[1] (Δες μερικά περιστατικά ΕΔΩ, ΕΔΩ & ΕΔΩ).
Οδοντοστοιχίες (και άλλα μεγάλα αντικείμενα): μπορούν να σφηνωθούν στην αυχενική ή θωρακική μοίρα του οισοφάγου: μπορούν να διαβρώσουν τον βλεννογόνο και να προκαλέσουν απόστημα ή μεσοθωρακίτιδα. Προσοχή: Όλες οι οδοντοστοιχίες δεν είναι ακτινοσκιερές και οι απλές ακτινογραφίες μπορεί να είναι αρνητικές. Συνιστάται εκτέλεση κατά μέτωπο και πλάγιας ακτινογραφίας θώρακος που να περιλαμβάνει και τον τράχηλο. Αν είναι αρνητικές, πρέπει να ληφθει και ακτινογραφία κοιλίας. Αν είναι αρνητική, και υπάρχουνε ενδείξεις παθολογίας μπορεί να χρειαστεί έλεγχος με κατάποση βαρίου ή ενδοσκόπηση.[1] (Δες μερικά περιστατικά ΕΔΩ, ΕΔΩ & ΕΔΩ)
Κόκκαλα (από ψάρι ή κοτόπουλο): δεν είναι όλα τα ψαροκόκαλα αποτιτανωμένα και n ακτινοσκιερότητα τους μπορεί να ποικίλει, ενώ συνήθως ενσφηνώνονται στον υποφάρυγγα και τον ανώτερο οισοφάγο. Συνιστάται μια πλάγια ακτινογραφία των μαλακών μορίων του τραχήλου: μπορεί να υπάρχουν άμεσα σημεία (κόκαλο*) ή έμμεσα σημεία: 1/ οίδημα στα παρασπονδυλικά μαλακά μόρια (φυσιολογικές μετρήσεις μαλακών μορίων: πάνω από τον Α4 σπόνδυλο:7mm, κάτω από τον Α4: 22mm 2/ αέρας (απόστημα /διάτρηση). Επί αμφιβολιών συνιστάται ενδοσκόπηση.[1] *Οι χόνδροι του λάρυγγα μπορούν να αποτιτανωθούν (αναγνωρίστε τους φυσιολογικούς χόνδρους) με τρόπο που ποικίλει. Φυσιολογικές αποτιτανώσεις μπορεί να δίνουν την εικόνα ενσφηνωμένου ξένου σώματος ή το αντίστροφο. Ένας αποτιτανωμένος στιλοειδής σύνδεσμος μπορεί να μιμηθεί σφηνωμένο κόκαλο στο γλωσσοεπιγλωτιδικό βοθρίο.[1] (Δες ένα περιστατικό ΕΔΩ.)
Κατάποση Ξένων Σωμάτων: Νομίσματα: στα παιδιά μια κατά μέτωπο ακτινογραφία θώρακος που να περιλαμβάνει και τον τράχηλο. Όχι ακτινογραφία κοιλίας (αδικαιολόγητη έκθεση σε ακτινοβολία). Αν n ακτινογραφία θώρακος είναι φυσιολογική τότε οι γονείς μπορούν να καθησυχαστούν για το ότι το νόμισμα πέρασε στο έντερο, δεν θα προκαλέσει κακό και θα απεκκριθεί μέσα στις επόμενες ημέρες. Ένα νόμισμα μπορεί να σφηνωθεί στον οισοφάγο. Τρία τα πιθανότερα σημεία: 1/ αυχενική μοίρα του οισοφάγου 2/ επίπεδο του αορτικού τόξου 3/ γααστροοισοφαγική συμβολή.[1] (Δες μερικά περιστατικά ΕΔΩ, ΕΔΩ & ΕΔΩ).
Οδοντοστοιχίες (και άλλα μεγάλα αντικείμενα): μπορούν να σφηνωθούν στην αυχενική ή θωρακική μοίρα του οισοφάγου: μπορούν να διαβρώσουν τον βλεννογόνο και να προκαλέσουν απόστημα ή μεσοθωρακίτιδα. Προσοχή: Όλες οι οδοντοστοιχίες δεν είναι ακτινοσκιερές και οι απλές ακτινογραφίες μπορεί να είναι αρνητικές. Συνιστάται εκτέλεση κατά μέτωπο και πλάγιας ακτινογραφίας θώρακος που να περιλαμβάνει και τον τράχηλο. Αν είναι αρνητικές, πρέπει να ληφθει και ακτινογραφία κοιλίας. Αν είναι αρνητική, και υπάρχουνε ενδείξεις παθολογίας μπορεί να χρειαστεί έλεγχος με κατάποση βαρίου ή ενδοσκόπηση.[1] (Δες μερικά περιστατικά ΕΔΩ, ΕΔΩ & ΕΔΩ)
Κόκκαλα (από ψάρι ή κοτόπουλο): δεν είναι όλα τα ψαροκόκαλα αποτιτανωμένα και n ακτινοσκιερότητα τους μπορεί να ποικίλει, ενώ συνήθως ενσφηνώνονται στον υποφάρυγγα και τον ανώτερο οισοφάγο. Συνιστάται μια πλάγια ακτινογραφία των μαλακών μορίων του τραχήλου: μπορεί να υπάρχουν άμεσα σημεία (κόκαλο*) ή έμμεσα σημεία: 1/ οίδημα στα παρασπονδυλικά μαλακά μόρια (φυσιολογικές μετρήσεις μαλακών μορίων: πάνω από τον Α4 σπόνδυλο:7mm, κάτω από τον Α4: 22mm 2/ αέρας (απόστημα /διάτρηση). Επί αμφιβολιών συνιστάται ενδοσκόπηση.[1] *Οι χόνδροι του λάρυγγα μπορούν να αποτιτανωθούν (αναγνωρίστε τους φυσιολογικούς χόνδρους) με τρόπο που ποικίλει. Φυσιολογικές αποτιτανώσεις μπορεί να δίνουν την εικόνα ενσφηνωμένου ξένου σώματος ή το αντίστροφο. Ένας αποτιτανωμένος στιλοειδής σύνδεσμος μπορεί να μιμηθεί σφηνωμένο κόκαλο στο γλωσσοεπιγλωτιδικό βοθρίο.[1] (Δες ένα περιστατικό ΕΔΩ.)
Αδρανή αντικείμενα (αιχμηρά ή δυνητικά δηλητηριώδη): ένα αιχμηρό αντικείμενο μπορεί να προκαλέσει διάτρηση του εντέρου. Η παρουσία του πρέπει να επιβεβαιωθεί ή να αποκλειστεί. Σπάνια το περιεχόμενο μιας μικρής μπαταρίας μπορεί να διαρρεύσει (περιέχουν υδροξείδιο του νατρίου ή υδροξείδιο του καλίου, που είναι διαβρωτικά ή υδράργυρο). Αν αναδειχθεί μπαταρία στην ακτινογραφία κοιλίας: συνιστάται επανάληψη κάθε 24ωρο. Αν υπάρχουν σημεία καθυστερημένης προώθησης ή αποσύνθεσης τότε πρέπει να συζητηθεί n επείγουσα αφαίρεση χειρουργικά ή ενδοσκοπικά. Αν αναγνωριστεί αιχμηρό αντικείμενο (π.χ. βελόνα, ξυραφάκι) n αντιμετώπιση συνίσταται σε αναμονή: σκοπός της ακτινογραφίας είναι να αποκλείσει n να επιβεβαιώσει την παρουσία ενός δυνητικά επικίνδυνου αντικειμένου Αν το ξένο σώμα δεν αναγνωρίζεται σε κατά μέτωπο ή πλάγια ακτινογραφία κοιλίας, τότε συνιστάται διενέργεια CT. Σε αντικείμενα που δεν είναι ακτινοσκιερά (π.χ. οδοντογλυφίδα) η ακτινογραφία αναμένεται αρνητική: επί κλινικών ενδείξεων: CT[1] (Δες μερικά περιστατικά ΕΔΩ, ΕΔΩ & ΕΔΩ)
Ξένα σώματα ορθού / πρωκτού: απαντώνται συχνά στην καθημέρα ιατρική πράξη, και η απεικόνιση συνήθως χρησιμεύει στον χειρουργικό σχεδιασμό. Η ρήξη του πρωκτού είναι μια πιθανή επιπλοκή.[2] (Δες μερικά περιστατικά ΕΔΩ & ΕΔΩ)
Κομμάτια γυαλιού: μετά από κατάποση, εκούσια / ακούσια εισαγωγή σε κάποια κοιλότητα ή μετα από τραύμα, θα πρέπει να απεικονίζονται στις απλές ακτινογραφίες όταν είναι > 1-2mm σε μέγεθος. [2]
Πακέτα ναρκωτικών: μπορεί να καταποθούν σκοπίμως ή να εισάχθουν σε διάφορες κοιλότητες / οπές του ανθρώπινου σώματος. (body packers, (drug) mules, stuffers, couriers / swallowers). Απλές ακτινογραφίες (διαγνωστική ακρίβεια: 60 - 88%) και υπερηχογράφημα μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την ανίχνευση τους, με την NECT ωστόσο να παρουσιάζει την μεγαλύτερη αποτελεσματικότητα (διαγνωστική ακρίβεια: 97-100%). Αναφερόμενες μονάδες HU: όπιο: 165 - 200HU, κοκαΐνη: -220HU, ηρωίνης: -520HU. [2], [3]
Τέμνοντα Ξένα Σώματα: οι απλές ακτινογραφίες προσφέρουν μικρή βοήθεια στον χειρουργό που προσπαθεί να αφαίρεση ένα ξένο σώμα που εντοπίζεται στους εν τω βάθει ιστούς. Η υπερηχογραφική διερεύνηση μπορεί να βοηθήσει υποδεικνύοντας επακριβώς την θέση του ξένου σώματος (περιορίζοντας σύνοδες κακώσεων στα μαλακά μόρια από την χειρουργική διερεύνηση). Μια ξύλινη παρασχίδα, ένα αγκάθι, ή ένα κομμάτι από πλαστικό, δύσκολα θα ανιχνευτούν από την απλή ακτινογραφία. Ξένα Σώματα στον Οφθαλμό: συνήθως εντοπίζονται με την εξέταση με σχισμοειδή λυχνία. Η απλή ακτινογραφία, το υπερηχογράφημα και η CT θα βοηθήσουν σε επιλεγμένες καταστάσεις.[1] (Δες μερικά περιστατικά ΕΔΩ, ΕΔΩ & ΕΔΩ).
Karapasias Nikos, MD Radiologist
[1]Raby N., Berman L., Lacey G., Ακτινολογία Τραύματος και Επειγόντων Περιστατικών, 2007, Πασχαλίδης, ISBN: 960-399-495-2
[2]C. Hacking, L. Dawes et al., Foreign bodies,
http://radiopaedia.org/ articles/ foreign-bodies
[3]L. Hancox, H. Knipe et al, Body packing, http://radiopaedia.org/ articles/ body-packing-1
[3]L. Hancox, H. Knipe et al, Body packing, http://radiopaedia.org/ articles/ body-packing-1
