Θηλώδες Καρκίνωμα Θυρεοειδούς

Papillary Thyroid Cancer

Το μεγαλύτερο (> 95%) ποσοστό των θυρεοειδικών καρκινωμάτων έχει θυλακιοκυτταρική προέλευση. Ο θυλακιοκυτταρικός καρκίνος περιλαμβάνει τα εξής καρκινώματα: τα καλά διαφοροποιημένα (Differentiated Thyroid Carcinoma - DTCa) Θηλώδες (PTCa, 80 - 90%) και Θυλακιώδες (FTCa, 10 - 15%), το Χαμηλής Διαφοροποίησης Καρκίνωμα (<1%) και το Αδιαφοροποίητο / Αμετάπλαστο Καρκίνωμα (ATCa, <2%).^[4]

Το καρκίνωμα του θυρεοειδούς είναι 3 φορές συχνότερο στις γυναίκες μέσης ηλικίας 45 - 50 ετών. Η ακτινοβόληση του τραχήλου ιδίως στην παιδική ηλικία είναι μεγάλος παράγοντας κινδύνου ανάπτυξης νεοπλασίας ειδικά 20 χρόνια μετά την ακτινοβολία.^[1]

Θηλώδες Καρκίνωμα του Θυρεοειδούς (Papillary Carcinoma): είναι το πλέον συχνό (60 - 70%) και προσβάλλει νωρίς τους επιχώριους λεμφαδένες. Ο όγκος είναι συχνά μερικά κυστικός και οι μεταστάσεις στους λεμφαδένες είναι κυστικές με ποσοστό 25%. Στικτές ψαμμωματώδεις αποτιτανώσεις είναι σημείο κακοήθειας. Ο θηλώδης καρκίνος είναι πολυεστιακός στο ~20% των περιπτώσεων και αναπτύσσεται αργά . Συχνά περιέχει και θυλακιώδη συστατικά και τότε αναφέρεται ως μικτός θηλώδη / θυλακιώδης ή θυλακιώδης παραλλαγή. Ο θηλώδης καρκίνος είναι πολύ πιο συχνός απ' τους άλλους τύπους σε ασθενείς νεότερους των 40 ετών και στα θήλεα.  Η λεμφική διασπορά είναι πολύ πιο συνηθισμένη απ' την αιματογενή και μετάσταση στους τραχηλικούς λεμφαδένες είναι συχνά παρούσα κατά τη διάγνωση.^{[1], [2]}

Απεικονιστικά: Κλασική απεικονιστική εικόνα^{[3], [5]}: εστιακή, ετερόπλευρη, ενδοθυρεοειδική μάζα με ακανόνιστα όρια που μπορει να έχει εξωκαψική εντόπιση, ± επιχώριες λεμφαδενικές μεταστάσεις. Υπερηχογράφημα (US)^[3]: ●Μονήρης ή πολυεστιακός (10 - 20%), συμπαγής (70%) και υποηχοϊκός όζος (77 - 90%) (τυπικά υπόηχοι και ολοκληρωτικά συμπαγείς^[2]), ●Κυρίαρχα υποηχοϊκός (77 - 90%) λόγω του αραιού κολλοειδούς και του συμπυκνωμένου κυτταρικού περιεχομένου, ●Στικτές μικροεπασβεστώσεις: υψηλή ειδικότητα για το θηλώδες καρκίνωμα (λεπτές επασβεστώσεις / ηχογενείς εστίες ± οπίσθια ακουστική σκιά) (μικροτιτανωσεις υπάρχουν εξαιτίας της εναπόθεσης αλάτων ασβεστίου σε ψαμμώδη σωμάτια^[2]), ●Ασαφώς αφοριζόμενος ο όζος με ανώμαλο περίγραμμα στην πλειονότητα (15 -30% ημιτελής υποηχοϊκή / ηχωπενική άλως), ●Στους μεγάλους όγκους: μπορει να υπάρχουν σημεία διήθησης των μυών κάτωθεν του υοειδούς (strap muscles), τραχείας, οισοφάγου, λαρυγγικού νεύρου, των αγγείων του τραχήλου, ●Έγχρωμο Doppler: χαοτική μικτή αιμάτωση του όζου και των διαφραγμάτων του (σε κυστική εκφύλιση), ●Λεμφική διασπορά (οι λεμφαδενικές μεταστάσεις είναι συνηθισμένες^[2]): πολύ συνηθισμένη: κατά μήκος των σφαγιτιδικών αλύσεων, προ & παρατραχειακά, με τους λεμφαδένες να είναι κυρίαρχα υπερηχοϊκοί (80% - σε σύγκριση με τους μύες) με στικτές μικροεπασβεστώσεις (50%) ή με περιοχές κυστικής νέκρωσης (25% - η ύπαρξη περιοχών κυστικής εκφύλισης στους λεμφαδένες είναι επίσης πολύ τυπική του θηλώδους καρκίνου^[2]) με αιμάτωση του συμπαγούς τμήματος / διαφραγμάτων. Αξονική Τομογραφία (CT)^{[3], [5]}: ●Κυστική αλλαγή (υπόπυκνοι), αποτιτανώσεις (υπέρπυκνοι) ή σαφή όρια σε μάζα θυρεοειδούς δεν αποκλείουν την κακοήθεια, ●Οι μεταστατικοί λεμφαδένες μπορει να φαίνονται «αντιδραστικοί» και μικροί ή να περιέχουν περιοχές κυστικής αλλαγής, αποτιτανώσεις ή οζώδεις ενισχύσεις. Μαγνητική Τομογραφία (ΜΡΙ)^{[3], [5]}: ●Μεικτού χαμηλού και υψηλού σήματος ενδοθυρεοειδική μάζα με ανομοιογενή πρόσληψη, Διηθητικά όρια, ●Η μεταστατική λεμφαδενοπάθεια μπορεί να έχει περιοχές υψηλού Τ1 προ σκιαγραφικού οφειλόμενες σε αιμορραγία και / ή θυρεοσφαιρίνη. Πυρηνική Ιατρική: ●Tc99m pertechnetate: ψυχρός όζος πιο πιθανά κακοήθης (25%),● I-131: για οπισθοστερνικό θυρεοειδή αδένα ή για διενέργεια ολόσωμης απεικόνισης μετα από θυρεοειδεκτομή για ανίχνευση μεταστάσεων.

Απεικονιστικές Συστάσεις^[3]: καλύτερό διαγνωστικό εργαλείο: το Υπερηχογράφημα: θα : ●Αναδείξει συμπαγή υποηχοϊκό όζο με στικτές επασβεστώσεις οι οποίες είναι ειδικές για το Θηλώδες Καρκίνωμα του Θυρεοειδούς  (ψαμμώδη σωμάτια στο μικροσκόπιο), ●Αναγνωρίσει τους κακοήθεις λεμφαδένες, ●Καθοδηγήσει την βελόνα για την FNAC (fine needle aspiration cytology – Βιοψία δια λεπτής βελόνης & Κυτταρολογική Εξέταση), ●Βοηθήσει στο μετεγχειρητικό  follow – up. ●Οι CT / MRI θα χρησιμοποιηθούν για στειροποίηση μεγάλων  όγκων και για την εκτίμηση  τοπικής διήθησης που δεν μπορει εξολοκλήρου να εκτιμήσει το Υπερηχογράφημα. ●Σε συνδυασμό με την εκτίμηση του θυρεοειδούς ψάξε πάντα για εξωκαψική επέκταση, τοπική διήθηση και λεμφαδενικές μεταστάσεις.

Πρόγνωση^[2]: είναι εξαιρετική: επιβίωση της τάξης του 90 - 95% στα 20 έτη. Δεν είναι ασύνηθες να βρίσκονται μικρές εστίες  θηλώδους καρκίνου σε  ιστολογικά παρασκευάσματα θυρεοειδούς που έχουν αφαιρεθεί χειρουργικά για άλλους καλοήθεις όζους. Αυτοί οι καρκίνοι που έχουν ανευρεθεί τυχαία δεν επηρεάζουν την επιβίωση του ασθενή. Η παρουσία μεταστατικών τραχηλικών λεμφαδένων επίσης δεν επηρεάζει την καλή πρόγνωση του θηλώδους καρκίνου.  Απομακρυσμένες μεταστάσεις είναι σπάνιες. Αυξημένη θυρεοσφαιρίνη ορού (Tg) ορού υποδεικνύει υποτροπή (<10%) (το   I-131 θα αναγνωρίσει την θέση υποτροπής).^[5]

Karapasias Nikos, MD Radiologist

[1]Brant W.E., Υπερηχοτομογραφία (Θεμελιώδης Εκπαιδευτικός Κύκλος) , 2005, Βασιλειάδης, ISBN: 960-86612-8 
[2]Middleton W.D., Kurtz A.B., Hertzberg B.S., The Requisites: Υπερηχοτομογραφία, 2006, Κωνσταντάρας, ISBN: 960-88361-8-2
[3]Anil T. Ahuja, James F. Griffith, K. T. Wong, Diagnostic Imaging: Ultrasound, 1st Edition, AMIRSYS; (March 23, 2007), ISBN-10: 1416049177
[4] Β. ΒΛΑΣΟΠΟΥΛΟΥ, Α. ΒΑΛΑΤΣΟΥ, Επιδημιολογία, ταξινόμηση και παθογενετικοί μηχανισμοί του καρκίνου του θυρεοειδούς, Εντατική Εκπαίδευση στην Ενδοκρινολογία. 14ος κύκλος: Θυρεοειδής
[5]H. Ric Harnsberger, Pocket Radiologist - Head and Neck: Top 100 Diagnosis, AMIRSYS; (December 18, 2001), ISBN-10: 0721696988